เมื่อโควิดขึ้นชื่อว่าเป็นโรคอุบัติใหม่ เราต้องฉีดวัคซีนไปจนถึงเมื่อไร จึงยังไม่มีคำตอบที่แน่ชัด มีเพียงการเฝ้ามองสถานการณ์จากต่างประเทศและไทยที่…
เมื่อโควิดขึ้นชื่อว่าเป็นโรคอุบัติใหม่ เราต้องฉีดวัคซีนไปจนถึงเมื่อไร จึงยังไม่มีคำตอบที่แน่ชัด มีเพียงการเฝ้ามองสถานการณ์จากต่างประเทศและไทยที่จะไขข้อสงสัยเบื้องต้นว่าเข็ม 4, 5 ยังจำเป็นไหม ควรฉีดเมื่อไร ถ้าคุณเป็นหนึ่งคนที่ฉีดวัคซีนโควิด-19 ครบ 2 โดส และฉีดเข็มกระตุ้นแล้ว และสงสัยว่าจะต้องฉีดวัคซีนเข็มที่ 4 และ 5 อีกหรือไม่นั้น ท่ามกลางสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ที่ดูเหมือนจะยังไม่ได้คลี่คลายลงไปสะทีเดียว เพราะแม้ผู้ป่วยรายใหม่จะมีอาการน้อยเป็นส่วนใหญ่ แต่ก็ยังพบสายพันธุ์กลายพันธุ์อย่างต่อเนื่อง
ใครที่ควรฉีดเข็มที่ 4 ?
ปัจจุบันศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคของสหรัฐ (CDC) แนะนำว่า คนที่ควรฉีดวัคซีนโควิด-19 กระตุ้นอีกครั้งเป็นเข็มที่ 4 นั้น ได้แก่
- ผู้ที่มีอายุ 5-11 ปี ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องในระดับปานกลางถึงรุนแรง ควรจะฉีดกระตุ้นอีกครั้งหลังฉีดเข็มที่ 3 แล้ว อย่างน้อย 3 เดือน
- ผู้ที่มีอายุมากกว่า 12 ปี ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องในระดับปานกลางถึงรุนแรง ควรจะฉีดกระตุ้นอีกครั้งหลังฉีดเข็มที่ 3 แล้ว อย่างน้อย 3 เดือน
- ผู้ที่มีอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป ควรฉีดกระตุ้นอีกครั้งหลังฉีดเข็มที่ 3 แล้ว อย่างน้อย 4 เดือน และควรใช้วัคซีนชนิด mRNA เช่น ไฟเซอร์ และโมเดอร์นา
สิ่งสำคัญสำหรับการฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้น ดร.ปีเตอร์ ชิน-ฮอง ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อแห่งมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ซานฟรานซิสโก บอกว่า คือ “อายุ” เพราะยิ่งอายุมาก ยิ่งสำคัญมากขึ้นเท่านั้นที่จะต้องฉีดเข็มกระตุ้น โดยเฉพาะเข็มที่ 4
ทั้งนี้มีผลการศึกษาที่ตีพิมพ์ออกวารสารการแพทย์นิวอิงแลนด์ (NEJM) สะท้อนให้เห็นว่า การฉีดวัคซีนโควิด-19 เข็มที่ 4 กับผู้มีอายุมากกว่า 60 ปี หลังภูมิคุ้มกันของวัคซีนเข็มก่อนหน้าลดลง 3 สัปดาห์ ทำให้อัตราการเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลและการตายลดลง สรุปได้เบื้องต้นว่า การฉีดวัคซีนเข็มที่ 4 มีประโยชน์มากกว่าโทษ ใครที่ไม่มั่นใจว่าตัวเองมีภูมิคุ้มกันดีระดับใด ควรปรึกษาแพทย์ประจำตัวของเราอีกครั้งเพื่อเขารับวัคซีนเข็มกระตุ้นอีก
สำหรับผู้ที่ควรฉีดวัคซีนโควิด-19 เข็มที่ 5 นั้น จะมีคุณลักษณะแตกต่างกันไปตามชนิดของวัคซีนที่ได้รับก่อนหน้า โดยต้องเว้นระยะห่างจากเข็มก่อนหน้าอย่างน้อย 4 เดือน คือ
คนที่รับวัคซีนไฟเซอร์เป็นเข็มที่ 4 ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง หรือมีอายุมากกว่า 12 ปี ขึ้นไป สามารถรับวัคซีนเข็มที่ 5 ได้
คนที่รับวัคซีนโมเดอร์นาเป็นเข็มที่ 4 ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง หรือมีอายุมากกว่า 18 ปีขึ้นไป สามารถรับวัคซีนเข็มที่ 5 ได้
ควรฉีดเข็มกระตุ้น หรือรอวัคซีนโควิดรุ่นใหม่
สำหรับคนที่ไม่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง ที่มีอายุตั้งแต่ 5 ปีขึ้นไป CDC เอง รวมถึงอีกหลายๆ ประเทศ เช่น อังกฤษ อิสราเอล ออสเตรเลีย และชิลี ก็ใช้แนวทางที่คล้ายกัน คือ แนะนำให้ฉีดวัคซีนโควิด-19 ให้ครบ 3 เข็ม สำหรับเข็มที่ 4 และมากกว่านั้น อาจยังไม่จำเป็นหากคุณไม่ใช่กลุ่มเสี่ยง ที่จะต้องออกไปพบเจอผู้คนมากมายจนมีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อโควิด-19 กลับมา ดังนั้นกลุ่มนี้จึงเป็นกลุ่มที่สามารถรอวัคซีนโควิด-19 รุ่นใหม่ได้
แต่เนื่องจากยังไม่มีวันที่แน่ชัดว่าวัคซีนตัวใหม่นี้จะเข้ามาให้เราได้ใช้เมื่อไร ระหว่างนี้จึงอยากให้ลองปรึกษาแพทย์ประจำตัวของคุณเพื่อรับคำแนะนำในการฉีดวัคซีนโควิด-19 ที่ดีที่สุดสำหรับตัวเอง
